Docieranie silnika nitro (spalinowego)

O tym, jak ważnym procesem jest dotarcie silnika spalinowego po zakupie nowego modelu rc przekonali się ci, którzy tego nie zrobili i silnik ich samochodu RC uległ szybkiemu uszkodzeniu. Dzięki poniższemu poradnikowi dowiesz się, w jaki sposób dotrzeć silnik spalinowy aby posłużył jak najdłużej. Jeśli pomimo wskazówek umieszczonych w poniższym poradniku nie jesteś pewien czy sobie samodzielnie poradzisz, lepiej zleć proces dotarcia silnika serwisowi specjalizującemu się w w/w czynnościach.

Przed rozpoczęciem procesu docierania należy zaopatrzyć się w:
– 1 litr paliwa o zawartości maksymalnie 10% nitrometanu, polecam paliwo modelarski Rapicon 10% 1 litr,
zestaw startowy (klips z wbudowanym akumulatorem oraz ładowarką, butelka do tankowania, klucz do świec, śrubokręt),
świeca żarowa o odpowiedniej ciepłocie (jeśli nie jest dostarczona wraz z silnikiem),
miernik temperatury do sprawdzania temperatury silnika podczas procesu docierania.

Proces dotarcia silnika jest procesem, na który trzeba przeznaczyć kilka godzin, ale nie wolno tego procesu ominąć. Trzy pierwsze zbiorniki paliwa spalone podczas docierania są dla nowego silnika najważniejsze i mają ogromny wpływ na żywotność i późniejsze osiągi jednostki napędowej.

UWAGA: zabrania się podejmowania jakichkolwiek prób rozruchu silnika po wyjęciu modelu z pudełka. Kręcenie wałem silnika niedotartego i niesmarowanego trwale go uszkodzi. Zanim przystąpisz do kolejnych czynności, sprawdź prawidłowość podłączenia silikonowych przewodów zasilających z gaźnikiem i tłumikiem. Rurka prowadząca do gaźnika musi być połączona ze zbiornikiem od dołu. Rurka wychodząca z tłumika powinna być połączona z wejściem do zbiornika znajdującym się w jego górnej części. Jeśli jest inaczej należy je zamienić miejscami. Zbiornik paliwa po napełnieniu trzeba zamknąć szczelnie pokrywką. Jeśli zatankowaliśmy zbiornik odpowiednim paliwem i mamy dobraną odpowiednią świecę żarową (artykuł o rodzajach świec znajdziesz w innym wątku), możemy przygotować model do procesu docierania. W tym celu:

1. Wykręcamy świecę z silnika i przykładamy do klipsa (inna nazwa klipsa funkcjonująca w modelarstwie RC to grzałka, podgrzewacz, żarnik). Sugerujemy do tego celu użycie specjalnego klucza i zachowanie ostrożności, gdyż świeca powinna żarzyć się dosyć jasno i rozgrzewać do wysokiej temperatury. Jeżeli tak nie jest, należy sprawdzić poziom naładowania klipsa i/lub wymienić świecę na nową. Wkręcamy świecę na miejsce pamiętając o zastosowaniu miedzianej lub aluminiowej podkładki, która sprzedawana jest w komplecie ze świecą.
2. Włączamy nadajnik i odbiornik ustawiając trymery w pozycji „0” (zero) , a dźwignię sterowania przepustnicy w położenie neutralne.
3. Zdejmujemy filtr powietrza i sprawdzamy jak ustawiona jest przepustnica. Powinna być domknięta tak, aby pozostała szczelina wielkości około 1mm. Można to zrobić wkręcając lub wykręcając, w zależności od potrzeb, śrubę regulacji obrotów.
4. Sprawdzamy jak pracuje sterowanie silnika. Prawidłowo serwo gazu powinno w jedną stronę otwierać maksymalnie otwór gaźnika, a w drugą domykać do 1mm nie zaciskając hamulca. Dopiero ruch dźwigni gazu w przeciwną stronę powinien hamować model, umożliwiając pracę silnika na wolnych obrotach. Jeśli jest inaczej zmieniamy położenie orczyka na serwie gazu lub blokadę na popychaczu.
5. Ustawiamy model tak, aby koła były w powietrzu. Sugerujemy zastosowanie podstawki z miękką powierzchnią niwelującą drgania silnika. Uchroni to przed zsuwaniem się modelu i niekontrolowaną jazdą po uruchomieniu silnika.
6. Jeśli silnik wyposażony jest w pompkę paliwa, naciskamy ją kilka razy do chwili aż paliwo dotrze rurką do gaźnika. Jeśli nie, zatykamy palcem wlot powietrza do gaźnika i kilka razy obracamy tłok silnika ciągnąc za szarpankę do 1/3 jej długości (nigdy nie wyciągamy jej do końca) lub używając rozrusznika elektrycznego (roto start) albo starter boxa. W chwili gdy zobaczymy paliwo wpływające do gaźnika, zakładamy klips (żarnik) na świecę i zdecydowanie przytrzymując model uruchamiamy silnik.
7. Po uruchomieniu uważnie obserwujemy pracę silnika. Powinien on kręcić się równomiernie na niskich obrotach, a z tłumika powinien wydobywać się dym oraz duża ilość oleju. Jeżeli silnik po odpaleniu pracuje nierównomiernie, pozostaw na dłuższą chwilę zapiętą grzałkę na świecy. Jeżeli silnik pracuje na podwyższonych obrotach, odkręć (w lewo) o 1/8 obrotu śrubę wolnych obrotów, natomiast jeżeli gaśnie lub dławi się dokręć ją (w prawo) zwiększając tym wolne obroty (pamiętaj, aby zawsze po każdej korekcie odczekać chwilę, gdyż silnik potrzebuje kilku sekund, aby dostosować się do nowych ustawień).

Śruby regulacji silnika nitroObjaśnienie zdjęcia
1) Śruba regulacji wysokich obrotów.
2) Śruba regulacji niskich obrotów.
3) Śruba iglicy.

8. Po pierwszym uruchomieniu silnika, nie pozwólmy mu pracować dłużej niż 1-2 minuty. Po uzyskaniu w miarę stabilnej pracy możemy zgasić silnik i przygotować się do jego docierania.

Właściwy proces dotarcia silnika spalinowego:
Wykonując czynności docierania silnika, musimy zadbać o prawidłowe chłodzenie. Kontrolując temperaturę pracy silnika nie możemy dopuścić do jego przegrzania, co może doprowadzić do zatarcia silnika i jego trwałego uszkodzenia. Model należy ustawić w miejscu o dobrej cyrkulacji powietrza. Pamiętajmy, aby na czas docierania nie zakładać karoserii, która ograniczyłaby strumień chłodzącego powietrza.

1. Po wykonaniu czynności przygotowujących model do dotarcia, pozwalamy silnikowi ostygnąć, po czym uruchamiamy go.
2. Po odpaleniu silnika pozwalamy mu pracować na niskich obrotach przez kilkadziesiąt sekund. W żadnym wypadku nie dodajemy gazu! Następnie odkręcamy śrubę od dawki paliwa w gaźniku tak, aby silnik pluł paliwem. Silnik powinien wejść w bardzo niestabilny rytm pracy, obroty będą naprzemiennie maleć i rosnąć, z gaźnika i tłumika powinien wydobywać się nadmiar paliwa z olejem – jeśli taki efekt został uzyskany oznacza to, że udało się ustawić mieszankę na bardzo bogatą w paliwo i o to właśnie chodzi w procesie docierania – im więcej paliwa przelewa się przez silnik, tym lepsze jest smarowanie.
3. W ten sposób przepal dwa pełne baki paliwa nie wciskając gazu. Przy wypalaniu trzeciego zbiornika można nieco zwiększyć obroty przesuwając trymer w nadajniku.
4. Sprawdzaj regularnie temperaturę silnika, powinna zawierać się w przedziale od 110°C do 120°C. Używaj do tego celu termometru zbliżeniowego na podczerwień. Gdyby silnik się przegrzewał, wyłącz go za pomocą stoppera lub zacisku na przewody paliwowe i odczekaj do wystygnięcia.
5. Po zgaśnięciu silnika przekręć delikatnie kołem zamachowym, upewniając się że tłok nie został w górnym położeniu. Podczas stygnięcia grozi to zdeformowaniem tłoka i cylindra. Pamiętaj, że silnik w dalszym ciągu jest gorący, używaj do tego rękawic ochronnych.

Po przepalonych 3 zbiornikach na wolnych obrotach, można przystąpić do drugiego etapu docierania. Pamiętaj, aby po przepaleniu każdego zbiornika paliwa pozwolić silnikowi ostygnąć!

6. Odpal silnik, poczekaj 2-3 minuty, aż się zagrzeje, następnie postaw model na kołach i delikatnie wciskając gaz (nie więcej niż na 50%) zacznij nim jeździć po płaskiej powierzchni. Pozwoli to również na dotarcie pozostałych elementów jezdnych samochodu (głównie dyferencjałów). Silnik w dalszym ciągu powinien pracować na bogatych ustawieniach, model będzie się wolno zbierał i nie będzie zbyt szybki, a z wydechu ma wydobywać się dużo dymu i oleju.
7. Jeżeli mieszanka jest zbyt bogata i samochód nie chce jeździć, dokręć o 1/8 obrotu w prawo śrubę od dawkowania paliwa. Jeżdżąc w ten sposób należy wypalić pełny zbiornik paliwa.
8. W ostatnim etapie docierania silnika należy jeździć tak jak poprzednio, otwierając już co jakiś czas, na 2-3 sekundy, przepustnicę na 100%. Pod koniec zbiornika można wydłużyć ten czas do 4-5 sekund, w dalszym ciągu obchodząc się drążkiem gazu lekkimi, płynnymi ruchami.

Po wypaleniu ostatniego zbiornika przystępujemy do regulacji składu mieszanki silnika:

Uzupełniamy zbiornik, odpalamy silnik i rozgrzewamy go. Następnie rozpędzamy model do 100% obrotów obserwując jak jeździ. Zatrzymujemy model, przekręcamy iglicę dawki paliwa o 1/8 obrotu w prawo, zmniejszając w ten sposób mieszankę. Ponownie rozpędzamy model zwracając uwagę na osiągi silnika, które będą znacznie lepsze, a dźwięk pracy przyjemniejszy. Powtarzamy tę procedurę przekręcając śrubę zawsze o 1/8 obrotu do momentu, aż nie będzie wzrostu wydajności w wysokim przedziale obrotów (głównie chodzi o prędkość maksymalną).

UWAGA: cały czas należy kontrolować temperaturę silnika, która powinna mieścić się w przedziale 110°C-120°C!

Błękitny dym na pełnych obrotach świadczy o tym, że silnik jest wciąż smarowany, brak dymu z układu wydechowego świadczy o zbyt ubogiej mieszance, grozi to przegrzaniem silnika i jego zatarciem. Jeżeli mieszanka jest zbyt uboga (iglica od mieszanki paliwowej jest za mocno wkręcona) odkręć śrubę w lewo, o ponad pół obrotu i rozpocznij regulację od nowa, poprzez kolejne dokręcanie jej w prawo o 1/8 obrotu (regulacja w tył nie działa). Po każdej zmianie położenia iglicy daj silnikowi kilka sekund na adaptację do nowych ustawień.

Jeśli model bez problemu osiąga maksymalną prędkość, silnik się nie przegrzewa, nie gaśnie, a z tłumika wydobywają się błękitne spaliny, oznacza to, że wszystko jest dobrze i dawka paliwa została ustawiona poprawnie. W momencie uzyskania pewności, że ustawienie mieszanki jest poprawne, dla bezpieczeństwa przekręć iglicę o 1/8 obrotu w lewo (w ten sposób wzbogacisz troszkę mieszankę, dając silnikowi margines bezpieczeństwa).

Pamiętaj by dbać o czystość silnika, nie dopuszczaj do dostawania się zanieczyszczeń do wnętrza gaźnika. Filtr powietrza należy systematycznie czyścić dedykowanym do tego celu olejem (polecamy olej do filtra powietrza marki Tornado). Po każdej jeździe, silnik powinien być zalany specjalnym środkiem zwanym potocznie ARO (After Run Oil). Tutaj również świetnie sprawdza się preparat marki Tornado. Środek ten zabezpiecza silnik przed korozją i neutralizuje pozostałości po spalaniu paliwa. Jeśli model użytkowany jest na wilgotnej nawierzchni, sugerujemy skorzystanie z izolacji elektrycznej w sprayu firmy Nanoprotech, która zabezpieczy przed dostaniem się wody do elektrycznych elementów pojazdu.

Stosując powyższe wskazówki zapewnisz swojemu silnikowi odpowiednie dotarcie i bezawaryjną pracę w przyszłości. Jeśli mimo wszystko pojawią się jakieś niejasności bądź sugestie, zapraszam do komentowania.

2 Komentarze

  1. Ja nie mogę 🙂 co to za słowo „podkręć śrubę” 🙂 wprowadzasz zamieszanie. Śrubę się dokręca albo odkręca. Ewentualnie ukręcić łeb, ale podkręcić hehe

Dodaj komentarz

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.